
21/08/2006
Tha litir bheag na seachdain aig Ruairidh MacIlleathain.
Clip
-
An Litir Bheag 67
Duration: 04:22
An Litir Bheag 67
Bha mi ag innse dhuibh mu Bhlà r na Lèine an t-seachdain sa chaidh. Bha sin aig ceann Loch Lòchaidh ann an còig ceud deug, ceathrad ’s a ceithir (1544). Bha na Frisealaich an sàs ann. Chaill iad mòran dhaoine anns a’ bhatail.
Tha na Frisealaich inntinneach. Thà inig iad a dh’Alba bhon Fhraing. Bha sin mu naoi ceud bliadhna air ais.
Agus tha lus inntinneach air an t-suaicheantas aca. Tha lus co-cheangailte ri gach cinneadh. ’S e an lus a tha co-cheangailte ris na Frisealaich – an sùbh-là ir. Dè tha sùbh-là ir a’ ciallachadh? The ground-berry. Is dè a’ Bheurla a th’ air sùbh-là ir? Strawberry. Agus ’s e sùbh-craoibh a’ Ghà idhlig air raspberry.
Co-dhiù, bha an sùbh-là ir air suaicheantas nam Frisealach anns an treas linn deug. Ach carson? Uill, seo stòiridh bho bheul-aithris. Agus cuimhnichibh gur e Fraser a th’ orra ann am Beurla.
Tha Fraser co-cheangailte ris an fhacal fraise ann am Fraingis. Tha fraise a’ ciallachadh sùbh-là ir. Tha na tartes aux fraises anns an Fhraing uabhasach math.
Bha fear Frangach ann air an robh Julius de Berry. Bha e a’ cur sùbhaichean-là ir don rìgh. Bha an rìgh uabhasach toilichte. Dh’òrdaich an rìgh dha ainm atharrachadh gu Fraise. Agus dh’òrdaich e dha sùbhaichean-là ir a chur air a shuaicheantas.
Tha cuid ag rà dh gur e Fraissier an t-ainm a thagh an rìgh. Tha sin a’ ciallachadh “fear a bhios a’ giùlain sùbhaichean-là ir.” Fraissier. Tha e coltach ri Fraser, nach eil? Uaireigin às dèidh sin, dh’fhalbh feadhainn de na Fraissiers a dh’Alba.
Tha an stòiridh glè laghach. Ach a bheil e fìor? Tha amharas agam nach eil. Tha e stèidhichte air an ainm ann am Beurla. Ach ’s e Friseal an t-ainm a th’ orra ann an Gà idhlig. Chan eil Friseal is fraise cho coltach ri chèile, a bheil?
Tha cuid ag rà dh gur e de Freselieres an t-ainm a bh’ air na Frangaich a thà inig a dh’Alba. De Freselieres. Chuir na Gà idheil Friseal orra, is chuir luchd na Beurla Fraser orra. Tha sin nas coltaiche, nach eil? Ach chan eil cà il agam an aghaidh sùbhaichean-là ir. Chan eil cà il nas fheà rr na sùbhaichean-là ir ann am bobhla le uachdar air latha teth samhraidh.
Faclan is abairtean
All the letters
Tha gach Litir Bheag an seo / All the Little Letters are here.
Podcast: An Litir Bheag
The Little Letter for Gaelic Learners
An Litir Bheag air LearnGaelic
An Litir Bheag is also on LearnGaelic (with PDFs)
Podcast
-
An Litir Bheag
Litirichean do luchd-ionnsachaidh ura. Letters in Gaelic for beginners.